Stripanalyse

Strip

Auteur: Bourgeon
Reeks: de kinderen van de wind
Titel: Handelspost Juda
Jaar: 1995
Uitgeverij: Casterman
Besproken pagina : 21

Plot

Het schip ‘de Marie-Caroline’ vaart naar Juda om een lading slaven op te halen. Dit wordt door de meeste blanken en ook zwarten als normaal beschouwd. Enkel Isa, een intelligente en hoogstaande vrouw, heeft bedenkingen bij het proces dat ze in Juda ziet. De mannen vinden haar, mede door haar eigenwijsheid, een leuke gezel en sluiten een weddenschap om haar te veroveren. Isa wordt de vertolking van de mannelijke lust en wordt hiervan het slachtoffer. Er worden allerlei complotten gesmeed en uiteindelijk krijgt de koning lucht van de zaak en moeten ze op audiëntie bij hem komen.

Situering in tijd

De tijdsaanduiding in de strip is soms heel erg specifiek,  dan wordt er een exacte datum gegeven. Wanneer de tijdsaanduiding niet exact vermeld is, wordt er gewerkt met ‘een paar uur later’, ‘die avond’, enzovoort. Zo krijg je ook een goed beeld over het tijdsbestek waarin het verhaal zich afspeelt.

Ik moet wel toegeven dat ik toch geschrokken was toen ik op het einde merkte dat er 3 maanden verstreken waren. Wanneer je de strip leest, kan je dit aan de hand van de vagere tijdsaanduidingen niet opmaken. Er wordt ook gewerkt met grote tijdsprongen; zo wordt er soms een hele week niet besproken.

Deze strip is de derde uit een reeks en dit merk je ook wanneer je de strip leest. Er wordt verwezen naar gebeurtenissen die in vorige strips plaatsvonden. Het gaat hier om flashbacks, maar enkel met woorden en niet in de beelden. Om de lezer te helpen wordt naar de strip verwezen waarin de gebeurtenis plaatsvond.

Voorbeelden van exacte tijdsaanduidingen met gebeurtenis.
8 mei 1781: ze stappen aan boord van ‘de Marie-Caroline’ op weg naar de Afrikaanse kust.
Maandag 2 juli: aankomst van het schip voor de kust van Juda.
3 augustus 1781: de karavaan vertrekt naar de koning voor de audiëntie.

Situering in ruimte

Wanneer je kijkt naar de situering in ruimte zien we eigenlijk hetzelfde fenomeen als bij de tijd. Soms wordt de ruimte heel nauwkeurig bij naam genoemd, maar soms krijgt de lezer een veel vagere beschrijving. Zo weten we dat men aan het begin van het verhaal vanuit Nantes naar het Afrikaanse Juda vaart. Dat de groep logeert in een Caraçon en dat er uitstappen gepland zijn in de tempel der slangen en het fort William.

Omdat ik me, als toekomstig leerkracht geschiedenis, afvroeg of dit land en de plaatsen ook echt bestaan, zocht ik dit even op. Nu blijkt dat de schrijver hier goed onderzoek naar heeft gedaan. Juda is een plaats die inderdaad echt bestaan heeft, maar wel al niet meer bestond in de tijd waarin de auteur schrijft. Het is leuk om deze nuances in het verhaal te vinden. Het is zo dat de forten waarover verteld wordt in 1700 bestonden. De forten zien er ook exact  uit zoals ze in de strip afgebeeld worden.

Beeldcompositie

Er worden veel verschillende composities gebruikt op de pagina die ik koos. (pagina 21)

Het eerste plaatje laat ons het fort zien waar de groep verblijft. De compositie waarin het beeld geplaatst is, noemen we een vogelperspectief. Hierdoor krijg je een goed overzicht van hoe het fort er uit ziet.

In het tweede plaatje zien we 2 personages. Het eerste personage ligt op een bank en de andere persoon wordt afgebeeld vanaf de knie. Hier kunnen we dus spreken van een knee-shot. Het is belangrijk dat je de persoon al liggend afgebeeld ziet staan, zo krijg je het gevoel dat hij een belangrijkere functie heeft dan de persoon die staat.

Dan volgt er een close-up van het hoofd van het liggende personage. Dit beeld zorgt ervoor dat we de uitspraak van de persoon erg serieus nemen en dat we deze informatie belangrijk vinden voor het verdere verloop van het verhaal.

In het vierde plaatje volgt er weer een vogelperspectief van het fort. Nu vind ik het wel duidelijker dat het om een vogelperspectief gaat. Je kan veel meer van de omgeving zien. Het is ook bijzonder dat er bij beide vogelperspectieven tekstballonen aanwezig zijn. Volgends mij wil dit het geheime karakter van de gesprekken weergeven.

Bij plaatje 5 zien we Mary vanuit een knee-shot. Door dit shot komt ze extra in de kijker te staan en worden zo ook haar woorden kracht bijgezet.

Het volgende plaatje is een medium long shot. De verschillende personages staan op de voorgrond, maar we zien ook nog een stukje van de omgeving. De omgeving speelt hier een belangrijke rol  omdat zwarten en blanken gemengd afgebeeld staan.

Het laatste plaatje van de pagina is dan weer een knee-shot van Mary.

Closure

Op deze pagina bevindt zich geen duidelijke closure. Toch wil dit niets zeggen, want wanneer je verder leest, kom je wel een aantal duidelijke closures tegen. Op pagina 45 bijvoorbeeld zie je een closure. Hier wordt Isa voorgesteld in een opeenvolging van acties. Eerst zien we een beeld waar ze de doos lijkt te openen, nadien zien we een close-up van het gezicht en van de veranderende gezichtsuitdrukking en tot slot valt ze op de grond.

Op pagina 47 zien we eenzelfde soort closure. Nu zien opeenvolgende veranderingen in het long shot, door dit effect ‘zien’ we de stoet wandelen.

Woord-beeldvorming

Wanneer we deze pagina bestuderen met het oog op de woord-beeldvorming hebben we te maken met een onderling afhankelijke combinatie. Dit wil zeggen dat je én het beeld én de tekst nodig hebt om het verhaal correct te kunnen volgen. Op de pagina die ik koos zie je dit terug in plaatje 1. Het is belangrijk om te weten waar we ons bevinden, namelijk in het fort, maar de tekst is minstens even belangrijk, ook al heeft deze niets met de plaats te maken.

Over het algemeen kunnen we zeggen dat we te maken hebben met een woordspecifieke combinatie. Je hebt vooral de tekst nodig om het verhaal goed te kunnen volgen, de afbeeldingen zijn eerder illustratief. Toch blijkt op sommige plaatsen dat de afbeeldingen toch niet zo overbodig zijn. Hier geven ze cruciale informatie voor het verhaal. Bij deze beeldspecifieke situaties gaat het vooral over het belang van de plaats of over de aan- of afwezigheid van bepaalde personen.

Personages

Ik vond het heel erg moeilijk om de verschillende personages hun naam te achterhalen. Ik vermoed dat de schrijver ervan uit gaat dat de lezer de vorige 2 strips ook gelezen heeft en zo de namen al kent. Er spelen ook heel veel personages mee, wat het net iets moeilijker maakt. Ik bespreek de belangrijkste personages voor dit verhaal.

Kapitein Boisboeuf
Hij is één van de kapiteins aan boord van het schip. Hij vaart naar Afrika om er slaven op te halen en deze nadien te verkopen in het Westen. Ondanks deze niet zo morele handelsactiviteit is de kapitein wel een heuse heer en een aardig man. Hij is erg verantwoordelijk en een beetje koppig wanneer het op een bepaald gedachtegoed aankomt.

Isabeau (Isa)
Zij is een jonge, kritische vrouw. Ondanks het feit dat ze eigenlijk  heel timide zou moeten zijn (dit was gebruikelijk in deze tijd) heeft ze een uitgesproken mening. Ze is tegen de slavenhandel en het misbruiken van de plaatselijke bevolking en dit steekt ze niet onder stoelen of banken. Door haar eigenwijsheid en zelfredzaamheid wordt ze al snel een lustobject voor de meegereisde mannen. Ondanks het feit dat ze een vriend heeft, sluiten de andere mannen een weddenschap ‘Wie kan Isa het eerste verleiden?’. Door haar uitgesproken mening en haar nieuwsgierigheid komt ze later in grote problemen, ook haar vriend komt hierdoor in de problemen.

Mary
Mary is helemaal anders dan Isa, ook al zijn ze goede vriendinnen. Mary past bij het beeld dat we nu hebben van vrouwen in de jaren 1700. Ze speelt niet zo’n grote rol in dit verhaal, maar ik vermoed dat haar rol in andere strips wel groter is en dat ze meer op Isa gaat lijken.  

Pastoor
De rol van de pastoor is heel bijzonder. We komen te weten dat hij al een tijdje in het land verblijft, maar niet tevreden is over zijn verbod op het christianiseren van de plaatselijke bevolking. Hij kampt ook met gewetenswroegingen ten opzichte van de slavernij.  Om zijn schuldgevoel een beetje te verkleinen, besluit hij Isa te helpen met het contact bij de bevolking en de ‘dokter’ die Noël kan redden. Isa krijgt heel veel nieuwe informatie over het gezelschap waardoor ze een plan voorbereid dat haar enkel meer miserie zal brengen.

Sfeer, look en tekenstijl

De tekenstijl zorgt mee  voor het authentieke karakter van het verhaal. De personages zijn niet perfect afgebeeld. Omdat het verhaal zich afspeelt in 1700 is dit voor mij iets dat de strip enkel beter maakt.

De tekenaar en schrijver hebben ervoor gekozen de geschiedenis weer te geven zoals deze werkelijk is en dat apprecieer ik heel erg. De slavenhandel, het misbruik en de positie van vrouwen zijn maar enkele van de zaken die volledig met de geschiedenis overeenkomen. Doordat de gebeurtenissen zo accuraat worden weergegeven, komt dit de sfeer ten goede. Wanneer er een aantal dingen niet zouden kloppen, gaat de strip meer nijgen naar het komische, hier zorgt men voor de juiste intrigerende sfeer.

Ik vind het heel erg spijtig dat ik met de derde strip van de reeks begonnen ben. Bij sommige zaken kon ik daarom ook niet helemaal volgen.

Ik ben heel blij dat ik de stripreeks heb leren kennen, ik kan deze misschien ooit gebruiken tijdens de geschiedenislessen.