Lectuurfiche 2

Je moet dansen op mijn graf

Korte inhoud

“Je moet dansen op mijn graf” gaat over 2 jongens, Barry en Hal, die elkaar bij toeval leren kennen. Al snel worden ze goede vrienden en doen ze veel samen. Hal is in het begin niet helemaal zeker over hun relatie. Zijn ze nu vrienden of meer dan dat? Verder in het boek groeien de jongens nog meer naar elkaar toe, en beginnen ze een homoseksuele relatie. Barry biedt Hal, die worstelt met zijn toekomstplannen, een baantje aan in de platenwinkel van zijn moeder en zijn overleden vader . Hal vindt dit prima omdat hij dan veel tijd met Barry kan doorbrengen. Ook de moeder van Barry is heel blij dat met hun relatie omdat Barry zo de dood van zijn vader beter kan verwerken. Nadat Barry en Hal ruzie maken over een meisje, Kari, zal alles veranderen.

Tijd en ruimte

Het verhaal speelt zich in de buurt van Londen, in Southend. Dit weten we zeker omdat er op veel plaatsen in het boek verteld wordt waar de personages precies heen gaan. Bijvoorbeeld in het begin, wanneer Hal gaat varen met de boot van een vriend, vaart hij op de Thames. Ook de rest van het verhaal speelt zich volledig af in Londen.

Ondanks het feit dat het een soort dagboek is, wordt er geen concrete tijd gegeven. We kunnen wel afleiden dat Hal ongeveer 16 jaar is omdat Hal moet kiezen wat hij verder wil studeren. En in het Engelse schoolsysteem is dat de eerste keer rond je 16^de. Barry is dan weer een jaartje ouder dan Hal. Het boek is wel in een hedendaagse sfeer geschreven. De hoofdpersonages zijn homo-of biseksueel en de relatie is erg vrij. Dit wordt door niemand afgekeurd en daarom denk ik dat het een hedendaags verhaal is. Of het is een revolutionair verhaal.

Hoofdthema

Het hoofdthema van het boek is, jezelf vinden in de puberteit en ook omgaan met het verlies van een geliefde. Hal is een beetje in de war over zijn geaardheid, maar wanneer hij Barry leert kennen vallen alle problemen van hem af. Hal heeft altijd getwijfeld of hij ooit op een meisje verliefd zou kunnen worden, maar wanneer hij Barry ontmoet weet hij dat dat nooit zal gebeuren. Barry is een beetje een roekeloze jongen, waarmee avonturen te beleven zijn. Aanvankelijk is Hal hiervoor kwaad op hem, maar hij voelt zich steeds door dit ‘gevaarlijke’ aangetrokken. We zien dan ook dat na Barry’s dood, Hal het gevaar blijft opzoeken. Hal wil het lichaam van Barry nog zien, en moet hiervoor heel wat regels overtreden. Ook wanneer hij zijn belofte aan Barry nakomt, raakt hij in de problemen.

Dansen op het graf is de manier voor Hal om de dood van zijn vriend te verwerken. Ze hadden elkaar dit belooft; wie het laatst doodgaat, danst op het graf van de overledene. Hal komt deze belofte na om twee redenen. Hij beloofde het aan zijn beste vriend en hij doet het ook voor zichzelf, om zeker te zijn dat hij wel echt begraven is. Want Hal heeft het heel moeilijk met het plaatsen van dit overlijden. Hij kan niet geloven dat het gebeurd is en dat het eigenlijk zijn schuld is. Want na een ruzie tussen de twee rijdt Barry met zijn motor weg en hij rijdt zich dood tegen een boom. Hal voelt zich schuldig over wat er gebeurd is, en wil daarom de belofte zeker nakomen. Zo bewijst hij aan zichzelf en aan Barry dat hij een goede vriend was.

Persoonlijke appreciatie

Ik wilde het boek lezen omdat het me door verschillende mensen is aangeraden en omdat het een zeer bekend boek is. Maar na het lezen van het boek heb ik moeten vaststellen dat het helemaal niets voor mij is. Het is soms moeilijk om alle gedachten, verslagen, flashbacks en gebeurtenissen een plaats te geven in het verhaal. Zeker als je zelf ook graag een beetje fantaseert bij het verhaal. En ook al ben ik niet zo een fan van de verhaalopbouw, het verhaal zelf vind ik wel heel pakkend en mooi. Het is heel mooi hoe de schrijver bepaalde gevoelens op de lezer kan overbrengen.

Vooral het einde past heel goed bij het boek. Je hebt het dilemma van Hal, de maatschappelijke kijk op het hele gebeuren en de verslagen van de maatschappelijk werkster om je beeld op te vormen. Voor mij was dit zeker het hoogtepunt van het boek.

Koppeling aan de methode Chambers

Begrijp je het standpunt van de moeder van Barry?

Ja zeker, de moeder is net haar zoon verloren en zoekt hiervoor een schuldige. Ze heeft de gebroken spiegel in de winkel gezien en weet daardoor dat Barry en Hal ruzie hadden. Ze sluit zich af van Hal zo probeert ze haar verdriet een plaats te geven.
Wanneer je als buitenstaander de moeder haar reactie bekijkt, vind ik het wel heel gemeen dat ze Hal geen afscheid van Barry laat nemen. Hal is altijd een goede vriend geweest en hij hielp Barry met het verdriet over zijn vader te verwerken. Je kan niet alle schuld van het ongeluk bij Hal leggen.

Zou jij dansen op het graf van een vriend, moest je dit ooit beloofd hebben?

Ik zou zoiets nooit beloven, het is een beetje luguber en respectloos. Ik zou mijn verdriet op een andere manier verwerken, bijvoorbeeld door brieven te schrijven. Dansen op iemand zijn graf doe je niet, zelfs niet als je dit ooit beloofd heb.

Wat vond je de mooiste passage uit het boek?

De zachtheid van de moeder van Hal vind ik heel mooi. Ze wil haar zoon, in tegenstelling tot haar man, alle kansen geven. Ze staat ook steeds klaar voor hem en helpt hem waar mogelijk. Ook al vertelt Hal niet veel thuis toch weet de moeder steeds hoe Hal zich voelt. Ook in de verslagen van de maatschappelijk werkster zie je dat ze heel zacht en begripvol is voor Hal.

Narratologisch element; de receptie

In de receptie bespreken we welk doel of met welk nut het boek geschreven is. Bij dit boek valt hier zeker veel over te vertellen. Het boek gaat, zoals ik al zei, over homoseksualiteit. Dit samen met het feit dat het boek voor het eerst verscheen in 1982 maakt dat het een grote maatschappelijke rol heeft vervuld. Het is een beetje een geloofskwestie. De katholieke kerk maakt er geen geheim van dat ze tegen homoseksualiteit is; toch zeker in de tijd dat dit boek geschreven werd. Het doel van dit boek is dan ook aan een jonge, nieuwe generatie te laten zien dat het ook anders kan. Een homoseksuele relatie is ook een vorm van een partnerrelatie die gerespecteerd moet worden.

Dit boek maakt een mooi verhaal van deze nieuwe vorm van relaties. In het begin worstelt de jongen met zijn geaardheid, we zien hoe de relatie groeit en dat deze weinig verschilt van de traditionele man-vrouwrelatie. Ook op het einde wanneer één van beide dood gaat, krijgt de lezer nogmaals het bewijs dat er in een homorelatie ook echte liefde is.

Dit boek heeft geholpen de nieuwe generatie een breder beeld te laten krijgen van relaties, breder dan enkel de man-vrouwrelatie.

Toch zijn er scholen, voornamelijk in streng katholieke stukken van Amerika, waar het boek niet gelezen mag worden. Het boek staat op de lijst van verboden boeken of wordt nergens aangeboden en er is een stil verbod op het lezen van dergelijke boeken.

Bibliografie

Chambers, A. (2009). Je moet dansen op mijn graf. Wommelgem: Van In.